投影仪什么牌子好
од Николаос Гизис (1892)
Истори?а — поим што означува сознани?а за минатото. Кога се користи како име за поле на студии, ?истори?а“ се однесува на изучува?е и об?аснува?е на минатото на човечките општества. Поимот ?истори?а“ потекнува од грчкиот збор "ιστορ?α" или historia, што значи расказ, иследува?е, испитува?е односно познава?е на она што е испитано и ?а дели истата етимологи?а со англискиот збор story (приказна). Во поширока смисла на зборот, истори?а е сè што се случило, како во човечкиот живот, така и во природниот свет.
Историски извори
[уреди | уреди извор]Историчарите добиваат податоци за минатото од различни извори, како што се пишаните или печатените, монети и други артефакти, градби и споменици, како и предани?а. Се што се случило пред забележаната истори?а се означува како праистори?а.
Како историски извори може да послужат визуелните извори (извори кои можат да бидат во облик на илустрации, цртежи, слики, мапи, постери, фотографии, археолошки ископини и др.), писмените извори (кои се во облик на написи, тестаменти, книги, пописни матери?али, дневници, мемоари и др.), усната истори?а (во вид на раскажува?е или се?ава?а на постари лива), и аудиовизуелните извори. Предметите и пишаните сведоштва за животот и де?носта на лу?ето во минатото се викаат историски извори.Изворите се делат на матери?ални и пишани.Исто така се користат и усните кажува?а за минатото.Матери?алните извори се разновидни.Во нив спа?аат стари оруди?а, садови, облека, накит,уметнички дела и други. Матери?алните остатоци се многу драгоцени.Затоа се чуваат во музеите,а некои,како остатоци од градбите,се нао?аат на местото каде што се откриени.
Во пишаните историски извори спа?аат извештаи,патописи,писма,записи,весници,книги...Тие се чуваат на разни места:во библиотеки,музеи,архиви и на други места.Пишаните извори се многу сигурни и даваат знача?ни податоци за минатото.
Во усните кажува?а спа?аат разни кажува?а за историски настани кои се пренесуваат усно од генераци?а на генераци?а.На пример,тука спа?аат легендите,митовите и песните.Во нив има доста неточности,измислени настани и личности,па историчарите ги користат многу внимателно.
Поделба по периоди
[уреди | уреди извор]Праистори?а
[уреди | уреди извор]- првобитно општество - од по?авата на човекот до изумот на првите оруди?а.
- праистори?а, периодот пред по?авата на пишаните докумнети го делиме на:
- постаро камено време или палеолит ( - до 35.000 пр. не.)
- средно камено време или мезолит (35.000 пр.не. - до 10.000 пр. не. )
- младо камено време или неолит (10.000 пр. не. - до 3.000 пр. не.)
- бакарно време, бронзено време и железно време (8.000 пр. не. - до 750 пр. не.)
- варварско време, во општествените односи превладува родовско-племенско уредува?е
Истори?а (од по?ава на писмото)
[уреди | уреди извор]- стар век - по?ава на писмо, стариот век се дели според културите чии траги се зачувани до денес (3.500 пр. не. - V век)
- среден век - после падот на Западното Римско Царство во Европа започнува среден век.
Средниот век се дели на:
- Ран среден век - од ?устини?ан I до Крстоносните во?ни
- Доцен среден век - Од Крстоносните во?ни до средината или кра?от на XV век.
Средниот век може да се подели и според уметничките правци; во општествените односи преовладува феудализмот
- предромантика (X век)
- романтика (XI и XII век)
- готика (XIII и XIV век)
- Новиот век започнал со Колумбовото открива?е на Америка во 1492 г.; во општествените односи се по?авува капитализмот.
На полето на уметноста Новиот век се дели на:
- модерно време - време на денешницата, се смета дека почнало по Првата светска во?на во 1918 г.
Посебни истории
[уреди | уреди извор]Истори?а на области или народи
[уреди | уреди извор]Истори?а се може да се проучува според областити или народи:
Истори?а на Европа
[уреди | уреди извор]- Истори?а на македонскиот народ
- Античка Македони?а
- Римско Царство
- Византи?а
- Француска револуци?а
- Прва светска во?на (1914-1918)
- Втора светска во?на (1939-1945)
- Студена во?на
- ?угослави?а
Истори?а на Северна и ?ужна Америка
[уреди | уреди извор]- ?ор? Вашингтон
- Американска гра?анска во?на (1861-1865)
Истори?а на Ази?а
[уреди | уреди извор]- Кинески династии
- Кинеска гра?анска во?на (1926-1949)
Истори?а на Африка
[уреди | уреди извор]Истори?а на Австрали?а
[уреди | уреди извор]Истори?ата како тема во уметноста и во популарната култура
[уреди | уреди извор]- ?Истори?а“ — песна на Никола ?онков Вапцаров.[1]
- ?Цикличниот од на истори?ата“ (Циклични ход истори?е) — кус расказ на македонскиот писател Митко Ма?унков од 1984 година.[2]
- ?Истори?а“ — песна на македонскиот поет Анте Поповски.[3]
- ?Истори?а“ - песна на рускиот поет Александар Ревич.[4]
- ?Лекци?а по истори?а“ (англиски: History Lesson) — песна на американската хард-кор група Минитмен Minutemen од 1981 година.[5]
- ?Лекци?а по истори?а - втор дел“ (англиски: History Lesson - Part II) — песна на американската рок-група ?Минитмен“ (Minutemen) од 1984 година.[6]
Наводи
[уреди | уреди извор]- ↑ Никола ?. Вапцаров, Песни. Скоп?е: Македонска книга, Мисла и Култура, 1988, стр. 126-128.
- ↑ Митко Ма?унков, Ме?а света. Београд: Просвета, 1984, стр. 138-139.
- ↑ Анте Поповски, Поези?а. Наша книга, Скоп?е, 1990, стр. 142.
- ↑ Антологи?а руске лирике – X-XXI век. К?ига III: Средина XX века – поч. XXI века (неомодернизам, неоавангарда, постмодернизам и нова трага?а). Београд: Paidea, 2007, стр. 26.
- ↑ Minutemen – The Punch Line (пристапено на 9.4.2023)
- ↑ Discogs, Minutemen ?– Double Nickels On The Dime (пристапено на 22.1.2021)
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|