使命召唤12：黑色行动3真实画质补丁（ReShade版）
| Украинска во?на за независност | ||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Дел од Источен фронт на Првата светска во?на и Руска гра?анска во?на |
||||||||||
| Mityng.jpg Про-националистички протести во Киев , 1917. |
||||||||||
|
||||||||||
| Заво?увани страни | ||||||||||
 Украинска Народна Република百度 二是选择在国际法院告美国政府违反其三个联合声明应承担的义务。
|  УССР Руска Советска Федеративна Соци?алистичка Република
| Држава Украина
|
||||||||
Украинската во?на за независност — период на континуиран воен судир ко? траел од 1917 до 1921 година и резултирала со формира?е и разво? на една украинска република - подоцна дел од Советскиот Со?уз како Украинска Советска Соци?алистичка Република од 1922 до 1991 година. Во?ната се состоела од низа воени судири ме?у различни владини, политички и воени сили. Во судирот биле инволвирани украински националисти, анархисти, болшевици, силите на Германи?а и Австроунгари?а, Белата руска волонтерска арми?а и Втората Полска Република. Тие се бореле ме?усебно за контрола на Украина по Февруарската револуци?а (март 1917 година) во Руското Царство. Исто така, во судирот биле вклучени и со?узничките сили на Романи?а и Франци?а. Борбата траела од февруари 1917 до ноември 1921 година и резултирала со поделба на Украина ме?у болшевичката Украинска ССР, Полска, Романи?а и Чехословачка. Судирот често се гледа како дел од Руската гра?анска во?на од 1917-1922 година, како и завршната фаза на Источниот фронт на Првата светска во?на од 1914-1918 година.
Заднина
[уреди | уреди извор]За време на Првата светска во?на Украина била во првите редови на главните воени походи: Руското Царство како со?узник со Антанта и Романи?а и централните сили на Германското Царство и Австроунгари?а. До почетокот на 1917 година - по офанзивата на Брусилов - Царската руска арми?а ?а одржувала фронтовската лини?а на Волини?а и источна Галици?а.
Февруарската револуци?а од 1917 година охрабрила многу етнички групи во Руското Царство да побараат поголема автономи?а и разни степени на самоопределува?е. Еден месец подоцна, била прогласена Украинската Народна Република во Киев како автономен ентитет со блиски врски со Руската привремена влада, а управувана од Централниот совет каде доминантни биле соци?алистите. Слабата и неефикасна привремена влада во Петроград продолжила со сво?ата ло?алност кон Антантата и непопуларната во?на, со што започнала т.н. Керенска офанзива во летото 1917 година. Оваа офанзива била целосна катастрофа за Царската руска арми?а. Германскиот контра-напад ?а предизвикал Руси?а да ги изгуби сите свои придобивки од 1916 година, како и да го уништи моралот на сво?ата во?ска, што предизвикало речиси целосно распа?а?е на вооружените сили и владе?ачкиот апарат низ огромната импери?а. Многу напуштени во?ници и офицери, особено етнички Украинци, ?а изгубиле вербата во иднината на царството и ?а нашле многу поповолна алтернатива за сè поголемата самоопределба на Централната Рада. Нестор Махно ?а започнал сво?ата анархистичка активност во ?ужниот дел на Украина со разоружува?е на напуштените руски во?ници и офицери кои ?а преминале реката Хе?хур до Гула?поле, додека на исток во индустрискиот басен Донецк имало чести напади од болшевички инфилтрирани синдикати.
Украина по Руската револуци?а
[уреди | уреди извор]Сето ова довло до Октомвриската револуци?а во Петроград, ко?а многу бргу се проширила низ целото царство. Киевското востание во ноември 1917 година довело до пораз на руските царски сили во главниот град. Набргу потоа, Централната Рада ?а презела власта во Киев, додека кон кра?от на декември 1917 година, болшевиците формирале соперничка република во источниот град Харков - ко?а првично била наречена и Украинска Народна Република[1]. Непри?ателствата против централната влада на Рада во Киев започнале веднаш. Под овие околности, Рада ?а прогласила независноста на Украина на 22 ?ануари 1918 година и ги прекинала врските со Руси?а[2][3].
Рада имала ограничена вооружена сила (Украинската народна арми?а) и била под притисок на владата на Харков, ко?а добила вооружува?е од Руската Советска Република. Како резултат на тоа, болшевиците брзо ги освоиле Полтава, Александровск (сега Запорожи?а) и Екатеринослав (сега Днепр) до ?ануари 1918 година. Низ цела Украина, локалните болшевици, исто така, ги формирале Советските републики Одеса и Донецк-Криворог; а на ?уг Нестор Махно ?а формирал слободната територи?а - анархистички регион - а потоа ги здружил своите сили со болшевиците. Помогнани од претходното Киевско востание, Црвената гарда влегла во главниот град на 9 февруари 1918 година. Ова ?а принудило централната Рада да се евакуира во Житомир. Во ме?увреме, Романците ?а освоиле Бесараби?а. Пове?ето преостанати руски единици на царската арми?а стапиле или во со?уз со болшевиците или се приклучиле кон Украинската народна арми?а. Значаен исклучок бил полковник Михаил Дроздовски, ко? ?а одвел сво?ата единица во Нова Руси?а до реката Дон, поразува??и ги силите на Махно во то? процес.
Германска интервенци?а и Хетманат, 1918 година
[уреди | уреди извор]
.jpg)
Соочена со неизбежен пораз, парламентот се свртела кон Централните сили и побарала примир?е и со?уз, ко? бил прифатен од страна на Германи?а во Брест-литовскиот договор (потпишан на 9 февруари 1918) во замена за снабдува?е со храна ко?а Украина требало да им го обезбеди на Германците. Царската германска и австроунгарска во?ска потоа ги избркале болшевиците надвор од Украина, зема??и го Киев на 1 март. Два дена подоцна, болшевиците го потпишале Договорот од Брест-Литовск, ко? формално ги завршила непри?ателствата на Источниот фронт на Првата светска во?на и Украина паднала во германската сфера на вли?ание. Украинските во?ници ?а презеле контролата врз Донецк и регионот во април 1918 година[4]. Исто така во април 1918 Крим бил ослободен од болшевичките сили од украинските во?ници и од Царската германска арми?а[5][6]. На 13 март 1918 украинските во?ници и австроунгарската арми?а ?а освоиле Одеса[5]. На 5 април 1918 германската во?ска ?а презела контролата врз Екатеринослав, а по 3 дена и над Харков[7]. До април 1918 година сите болшевички придобивки во Украина биле изгубени; ова се должело на апати?ата на месното население и на тогашните инфериорни борбени вештини на Црвената арми?а во споредба со нивните австроунгарски и германски колеги[7].
Сепак, судирите продолжиле низ Источна Украина, каде што локалните болшевици, селските групи за самоодбрана познати како зелени во?ски, и анархистичката револуционерна востаничка арми?а на Украина одбиле да се потчинат на Германи?а. Поранешниот генерал на Царската руска арми?а, Павло Скоропадски, на 29 април го предводел успешниот удар со германски поддршка против Парламентот. То? ?а прогласил конзервативната Украинска Држава (исто така позната како Хетманат) со себеси како монарх и ги променил соци?алистичките политики на поранешната влада. Новата влада имала тесни врски со Берлин, но Скоропадски никогаш не об?авил во?на за неко?а од силите на Антантата. Скоропадски, исто така, ?а ставил Украина во позици?а што ?а направила засолниште за многу лу?е од горната и средната класа кои ?а напуштиле болшевичка Руси?а и сакале да регрутираат многу поранешни во?ници и офицери на руската арми?а.
Територи?ата на Хетманат уживала релативен мир до ноември 1918 година. Кога Централните сили биле поразени на Западниот фронт, Германи?а целосно се повлекла од Украина. Скоропадски го напуштил Киев со Германците, а Хетманатот бил соборен од страна на соци?алистичката дирекци?а.
Продолжени непри?ателства, 1919
[уреди | уреди извор]Речиси веднаш по поразот на Германи?а, владата на Ленин го поништиla договорот од Брест-Литовск - ко? Леон Троцки го опишаl како ?нема во?на без мир“ - и ?а нападнал Украина и другите зем?и од Источна Европа кои биле формирани под германска заштита. Истовремено, колапсот на Централните сили ?а погодила поранешната австриска провинци?а Галици?а, ко?а била населена со Украинци и Пол?аци. Украинците прогласиле Западна Украинска Народна Република (ЗУНР) во Источна Галици?а, ко?а сакала да се обедини со Украинската Народна Република (УНР); додека Пол?аците од Источна Галици?а, кои главно биле концентрирани во Лавов, ?а дале сво?ата верност кон новоформираната Втора Полска Република. Двете страни станале пове?е од непри?ателски расположени ме?усебно. На 22 ?ануари 1919 година, Западна Украинска Народна Република и Украинската Народна Република потпишале Акт на Уни?ата во Киев. До октомври 1919 година, украинската галициска арми?а на ЗУНР била поразена од полските сили во Полско-украинската во?на, а Источна Галици?а била припоена кон Полска; Париската мировна конференци?а од 1919 година ?а доделила Источна Галици?а на Полска[8].
Поразот на Германи?а, исто така, го отворил Црното Море на со?узниците, а во средината на декември 1918 година некои мешани сили под француска команда пристигнале во Одеса и Севастопол, а неколку месеци подоцна во Керсон и Николаев. Причината и целта на француската интервенци?а не била сосема ?асна; Француските воени водачи брзо станале разочарани од внатрешните расправии во антиболшевичките сили кои спречиле ефикасна соработка против болшевичките притисоци, а особено ?а критикувале Белоруската волонтерска арми?а за сво?ата ароганци?а кон месното население. Силните анти-странски чувства ка? Украинците ги убедиле на француските офицери дека интервенци?ата во оваа клима на непри?ателство е осудена на пропаст без голема поддршка. Кога француската влада не успеала да обезбеди доволно опрема и работна сила за екстензивни воени операции, француската арми?а се соочила со пораз од проболшевичките сили, а француските службеници го советувале Париз да ?а повлече експедици?ата од Одеса и Крим.
Новата, брза болшевичка офанзива надминала на?голем дел од источна и централна Украина на почетокот од 1919 година. Киев бил повторно освоен од Црвената арми?а повторно на 5 февруари, а протераната советска украинска влада повторно се воспоставила во Киев на 15 март. УНР се соочила со неминовен пораз против болшевиците. Во текот на пролетта и летото 1919 година, волонтерската арми?а на Антон Деникин и Донската арми?а ?а освоиле целата централна и источна Украина и направиле знача?ни придобивки на други фронтови. До 1920 година цела источна и централна Украина, освен Крим, повторно биле во рацете на болшевиците.
Полско учество, 1920 година
[уреди | уреди извор]Биде??и повторно се соочувала со неминовен пораз, УНР се свртела кон сво?от поранешен противник, Полска; и во април 1920 година, ?озеф Пилсудски и Симон Петлиура потпишале воен договор во Варшава за борба против болшевиците. Исто како и поранешниот со?уз со Германи?а, ово? потег делумно го жртвувал украинскиот суверенитет: Петлиура ?а признал полската анекси?а на Галици?а и се согласил на улогата на Украина во сонот на Пилсудски за федераци?ата предводена од Полска во Источна Европа.
Веднаш по потпишува?ето на со?узот, полските сили се приклучиле на украинската арми?а во офанзивата во Киев за да ?а осво?ат централната и ?ужната Украина од болшевичката контрола. Првично успешна, офанзивата стигнала до Киев на 7 ма? 1920 година. Сепак, полско-украинската кампа?а претставу?вала пирова победа: кон кра?от на ма? Црвената арми?а предводена од Михаил Тухачевски спровела голема контраофанзива ?ужно од Житомир, истерува??и ?а полската арми?а речиси целосно надвор од Украина, освен во Лавов во Галици?а. Во уште еден пресврт, во август 1920 година, Црвената арми?а била поразена во близина на Варшава и била принудена да се повлече. Белите сили, сега под генерал Врангел, ?а искористиле ситуаци?ата и започнале нова офанзива во ?ужна Украина. Поради комбинираните околности на нивниот воен пораз во Полска, болшевиците биле принуденми да бараат примир?е со Полска.
Кра? на непри?ателствата, 1921
[уреди | уреди извор]Набргу по Битката ка? Варшава болшевиците побарале за мир со Пол?аците. Пол?аците, исцрпени и посто?ано притискани од страна на западните влади и од Лигата на народите, и со сво?ата во?ска што ги контролира мнозинството од спорните територии, биле подготвени да преговараат. Советите направиле две понуди: една на 21 септември, а другата на 28 септември. Полската делегаци?а направила сво? доклад на 2 октомври. На 5 октомври, Советите понудиле амандмани на полската понуда, ко?а Полска ?а прифатила. Првичниот договор за мир и услови на примир?е ме?у Полска од една страна и Советска Украина и Советска Руси?а, од друга страна, бил потпишан на 12 октомври, а примир?ето стапики на сила на 18 октомври[9][10].
Во ме?увреме, украинските сили на Петлиура, кои броеле 23.000 во?ници и контролирале територии веднаш на исток од Полска, планирале офанзива во Украина за 11 ноември, но биле нападнати од болшевиците на 10 ноември. До 21 ноември, по неколку битки, тие биле сведени на подрач?е под контрола на Полска[11].
На 18 март 1921 година, Полска потпишала мировен договор во Рига, Латви?а со Советска Руси?а и Советска Украина. Според ово? договор, болшевиците ?а признале полската контрола врз Галици?а и Западна Волини?а - западниот дел на Украина - додека Полска ги признала поголемите централни делови на украинската територи?а, како и источните и ?ужните области, како дел од Советска Украина.
Откако обезбедиле мир на западниот фронт, болшевиците веднаш се преселиле да ги уништат остатоците од Белото движе?е. По финалната офанзива на Перекопскиот Провлак, Црвената арми?а го освоила Крим. По во?ничкиот и политичкиот пораз, Дирекци?ата на УНР продолжила да ?а одржува контролата врз некои од не?зините воени сили; во октомври 1921 година, започнало сери?а герилски напади во централна Украина. На 4 ноември, герилците го освоиле Коростен и заплениле воени резерви. Но, на 17 ноември 1921 година, оваа сила била опкружена со болшевичка ко?аница и уништена.
Наводи
[уреди | уреди извор]- ↑ Ukrainian (Soviet) People's Republic at WMS Архивирано на 23 ?уни 2006 г. (руски)
- ↑ J. Kim Munholland. ?Ukraine“. Encyclop?dia Britannica. Посетено на 2025-08-07.
- ↑ Reid, Anna (2000). Borderland : A Journey Through the History of Ukraine. Westview Press. стр. 33. ISBN 0-8133-3792-5.
- ↑ (украински) 100 years ago Bakhmut and the rest of Donbass liberated, Ukrayinska Pravda (April 18, 2018)
- ↑ 5,0 5,1 Tynchenko, Yaros (March 23, 2018), ?The Ukrainian Navy and the Crimean Issue in 1917-18“, The Ukrainian Week, Посетено на October 14, 2018
- ↑ Germany Takes Control of Crimea, New York Herald (May 18, 1918)
- ↑ 7,0 7,1 War Without Fronts: Atamans and Commissars in Ukraine, 1917-1919 by Mikhail Akulov, Harvard University, August 2013 (page 102 and 103)
- ↑ Arkadii Zhukovsky. ?Struggle for Independence (1917–1920)“. Encyclopedia of Ukraine. Посетено на 2025-08-07.
- ↑ (in Polish) Wojna polsko-bolszewicka. Entry at Internetowa encyklopedia PWN. Retrieved 27 October 2006.
- ↑ Text in League of Nations Treaty Series, vol. 4, pp. 8–45.
- ↑ Ukraine: A Concise Encyclopedia, Volume I (1963). Edited by Volodymyr Kubiyovych. Toronto: University of Toronto Press. pp. 831–833 and pp.872–874
Надворешни врски
[уреди | уреди извор]- ?Russian Civil War 1918-1820“. OnWar.com. Архивирано од изворникот на 2025-08-07. Посетено на 2025-08-07.
- ?31 серпня 1919 року. Як галичани з ден?к?нцями Ки?в зв?льняли (August 31, 1919. How Galicians and Denikians liberated Kiev)“ (украински). Ukrayinska Pravda. Наводот journal бара
|journal=(help) - J. Kim Munholland. ?The French army and intervention in Southern Russia, 1918–1919“. Cahiers du monde russe (француски). Editions Ehess. Архивирано од изворникот на 2025-08-07. Посетено на 2025-08-07.
- ?The beginning of the Civil War and war intervention“. RKKA (руски). Посетено на 2025-08-07.
- Der Vormarsch der Flieger Abteilung 27 in der Ukraine (германски) (The advances of Flight Squadron 27 in the Ukraine). This portfolio, comprising 263 photographs mounted on 48 pages, is a photo-documentary of the German occupation and their military advances through southern Ukraine in the spring and summer of 1918.
